Samling

20120913 09:27:21
Ordførerindlæg (IA)

                                                                                                                                                                              UPA 2002/40.1

                                                                                                                                                                              17. april 2002

                                                                                                                                                                              Malînánguaq M. Mølgaard

Forslag til Landstingsbeslutning om, at Landsstyret pålægges at ændre den gældende bekendtgørelse om emballage til øl og kulsyreholdige læskedrikke, således at øl og sodavand overalt i Grønland kan sælges på dåser, og således at disse dåser i det grønlandske retursystem.

1. behandling

På trods af at Landsstyret i sit svarnotat påpeger, at den nuværende returflaskeordning er blevet hverdag og velfungerende, mener Inuit Ataqatigiit, at landstingsmedlem Otto Steenholdt’s forslag er sket med omtanke i fremtidsperspektivt henseende.

Vi ved, at de flasker, som vi bruger i dag, optager stor pladskapacitet i mange steder, selv i bygder og byer kan de optage stor plads i pakhusene, som ellers kan bruges til andre forbrugsvarer. Ligeledes optager returflaskerne stor plads ved skibsfragt,

utvivlsomt med stor omkostning til følge.

Inuit Ataqatigiit mener, at med hensyn til en endnu større udnyttelse af vore rene vandressourcer i fremtiden i vort land, bør man bane vejen for bestræbelserne til selv at producere drikkevarer. Det kan ikke være sandt, at vi med så store vandressourcer ikke selv kan producere sodavand, øl o.l.

Såfremt vi skal udvikle vor selvforsyning i højere grad og ikke bare bliver en tom frase, er det nødvendigt at åbne alle muligheder for bedre udnyttelse af vor egne ressourcer ved nøje analyser. Det vand, vi bruger i dag i drikkevarerne, er ikke vort eget vand, men vand der med store omkostninger bliver fragtet over Atlanten.

I denne forbindelse vil Inuit Ataqatigiit forespørge Landsstyret om, hvor lang tid den aftale er gældende, der er indgået med De Forenede Danske Bryggerier i Danmark om deres monopolhandel i vort land ?

Inuit Ataqatigiit mener, at såfremt vi vil forsyne os selv i endnu større grad, bør monopolhandel ophøre. Dertil kan der åbnes muligheder for etablering af nye produkter, eksempelvis udover importen af de ingredienser der bruges i drikkevareproduktionen, kan der åbnes muligheder for udvikling af en udnyttelse af vore grønlandske bær og kvaner i drikkevarerne. Dermed vil vi øge vor reklamefremstød udadtil samt med hensyn til udbud til turisterne.

Såfremt man i fremtiden i vort land i følge forslagsstilleren begynder at bruge dåser med det gældende returemballagesystem, som vi bruger, samt presser dåserne, så de bruger mindre plads, mener Inuit Ataqatigiit, at det i fremtidsperspektiv er en fornuftig tanke.

De nuværende flasker, som vi i dag bruger,  produceres ikke i vort land, og Inuit Ataqatigiit mener, at såfremt brugen af dåser bliver indført i fremtiden, bør der åbnes muligheder for etablering af en dåseproduktion i vort land. Således kan der også oprettes flere arbejdspladser.

Med hensyn til handelslettelser og besparelser i vort land, mener Inuit Ataqatigiit, at forslagsstillerens hensigt med forslaget bør grundigt analyseres. Derfor skal Inuit Ataqatigiit med støtte til forslagsstilleren opfordre til, at forslaget videregives til Landstingets Erhvervsudvalg inden 2. behandlingen.

Partiit oqaaseqaataat (IA)





                                                                                                                                                                              UPA 2002/40.1


                                                                                                                                                                              17. april 2002


                                                                                                                                                                              Malînánguaq M. Mølgaard




Immiaaqqat imeruersaartillu kulsyremik akullit puui pillugit nalunaarutip atuuttup nunatsinni tamarmi immiaaqqat imeruersaatillu qillertuusanik pooqarlutik tuniniarneqarsinnaalersillugit, taamalu qillertuusat tamakku kalaallit utertitsisarnermik periusaannut ilaatinneqarlersillugit Naalkkersuisut allanngortitseqqullugit peqquneqarnissaannik Inatsisartut aalajangiiffigisassaattut siunnersuut.



Siullermeerneqarnera




Ullumikkut puiaasanik utertitsisarneq nunatsinni sungiunneqarsimasoq ingerlarluartorlu Naalakkersuisut akissuteqarnerminni oqaatigigaluaraat siunissaq eqqarsaatigalugu Inatsisartuni ilaasortap Otto Steenholdtip siunnersuutaa isumatusaarnerusoq Inuit Ataqatigiinniit isumaqarfigaarput.



Tassami ullumikkut puiaasat atortakkagut sumiiffinni arlalippassuarni inissamik annertuumik tigusisartut ilisimavagut, allaallu nunaqarfinni illoqarfinnilu quersuarni inissat nioqqutissanut atorluarnerusinnaagaluartut taamaalillutik tigusinnaasaraat. Aammattaaq taamatut puiaasanik utertitsisarnikkut assartuinermi umiarsuartigut inissamik annertuumik tigusisarput, qularnanngitsumik aningaasatigut naleqaqisumik.



Inuit Ataqatigiinniit isumaqarpugut siunissami nunatta erngata minguilluinnartup suli annertunerusumik atorluarneqarnissaa eqqarsaatigalugu, nunatsinni nammineq imeruersaasiorsinnaanerit aqqutissiuunneqarnerusariaqalersut. Ilumoorsinnaangilarmi imermik taama annertutigisumik pigisaqarluta, sodavand-inik immiaaqqanik assigisaanillu  nammineq nioqqutissiorsinnaassannginnerput.



Imminut pilersorneq annertusassagutsigu tamannalu oqaasiinnaassanngippat, pisariaqarluinnarpoq pigisatta atorluarnerunissaani periarfissat tamaasa ammatillugit misissorluarnissaat. Tassami maanna imeq imeruersaatini atorneqartartoq imerinngilarput,  aningaasarpassuillu atorlugit Atlantikoq ikaarlugu assartorneqartarluni.



Tassunga atatillugu Inuit Ataqatigiinniit Naalakkersuisut apererusuppagut Danmarkimi immiorfissuit kattuffiisa nunatsinni kisermaassillutik nioqqutissiorsinnaanerat qanoq sivisutigisumik atuutissanersoq isumaqatigiissutaasimanersoq?


Inuit Ataqatigiinnimi isumaqarpugut nunatsinni nammineq pilersornerussagutta kisermaassilluni nioqquteqarsinnaaneq atorunnaarsinneqartariaqartoq. Taamaalilluni nioqqutissiassanik nutaanik pilersitsisinnaaneq ammaanneqassammat, assersuutigalugulu avataaniit imeruersaasiornermi atortussatut tikisittakkatta saniatigut, nunatta paarnaasa kuannerillu ineriartortillugit imeruersaatitigut atorluarneqarnerusinnaaneri aamma ammaanneqassallutik. Taamaalillunilu avammut nittarsaattarnitsinni takornarianullu sassaalliutigisinnaasagut uagutsinneersut annertusissallutik.


 


Siunnersuuteqartutut siunissami qillertuusat nunatsinni atorneqalissagaluarpata, utertitseriaaserlu maanna atuuttoq atorlugu, qillertuusat inikitsunnguanngorlugit naqinneqartaleraluarpata, tamanna siunissaq eqqarsaatigalugu isumatusaarnerussasoq Inuit Ataqatigiinniit isumaqarpugut.



Puiaasat maanna atorneqartartut nunatsinni sanaajuneq ajorput, siunissamili qillertuusanik atuineq eqqunneqassagaluarpat, nunatsinni qillertuusiorfimmik pilersitsisinnaaneq periarfissiunneqartariaqartoq Inuit Ataqatigiinniit isumaqarfigaarput. Taamaalillunilu suliffissat aamma pilersinneqarsinnaallutik.



Nunatsinni niuernikkut pisariillisaanissat aningaasartuutikillisaanissarlu eqqarsaatigalugu Inuit Ataqatigiinniit isumaqarpugut siunnersuuteqartup oqariartuutaa misissorluarlugulu nalilersorluarneqartariaqartoq. Taammaattumik Inuit Ataqatigiinniit siunnersuuteqartoq tapersersorlugu, siunnersuutip matuma aappassaaniinnginnerani Inuutissarsiornermut Ataatsimiititaliamut ingerlanneqarnissaa kaammattuutigaarput.